Komentarz na podstawie sprawozdania CKE i OKE z egzaminu maturalnego 2016
W obszarze OKE Łódź minimalny uzyskany wynik to 0% (np. za prace, w których nie podjęto rozwiązania zadań), a maksymalny –100% dla LO / 55% dla techników. Średni ogólnopolski wynik z chemii wyniósł 39%, w woj. łódzkim- 38% (LO- 40%, technika – 12%). Są to wyniki niższe od ubiegłorocznych o 13 punktów procentowych. Najwięcej zdających woj. łódzkim uzyskało wynik 16 pkt. na 60 możliwych do otrzymania.
W konsekwencji średnia klasa wyników na świadectwie obejmowała zakres 29% - 49%
(w roku ubiegłym 41% -62%).
W województwie łódzkim zwolnionych z egzaminu z chemii było 10 maturzystów – laureatów lub finalistów Olimpiady Chemicznej, w całym kraju – 72. W tej sesji nie było unieważnień egzaminu.
Arkusz egzaminacyjny z chemii składał się z 41 zadań otwartych i zamkniętych. Łącznie w arkuszu znalazło się 51 poleceń różnego typu, które sprawdzały wiadomości oraz umiejętności w trzech obszarach wymagań:
I. wykorzystanie i tworzenie informacji-zadania nr 1.1, 2, 5, 6, 7, 9.2, 10.1, 24.1, 33, 36, 37, 38, 41;
II. rozumowanie i zastosowanie nabytej wiedzy do rozwiązywania problemów – zadania
nr 1.2, 3, 4, 8, 10.2, 11, 15, 18, 20, 21, 23, 24.2, 25, 26, 27, 28, 29, 31, 32, 34, 39.1, 40;
III. opanowanie czynności praktycznych - zadania nr 9.1, 12, 13, 14, 16, 17, 19, 22, 30, 35, 39.
Z wykresu można łatwo odczytać, że w tegorocznym egzaminie najlepsze wyniki uzyskano za zadania badające umiejętność projektowania i opisywania doświadczeń chemicznych.
Komentarz ze sprawozdania CKE
Łatwości zadań mieściły się w przedziale 0,09-0,73. Większość zadań w arkuszu okazała się trudna (dwadzieścia trzy zadania) i umiarkowanie trudna (siedemnaście zadań), osiem – bardzo trudnych, a trzy zadania były łatwe. Do łatwych zaliczyć można zadania 9.1., 16.1. i 29. Szczególnie niski poziom wykonania osiągnęli zdający w zadaniach 11., 24.1., 24.2 (najtrudniejsze), 25.2., 31., 32., 34. i 38.
Do najtrudniejszych zadań arkusza zaliczyć można wszystkie zadania rachunkowe. Tegoroczny arkusz egzaminacyjny zawierał sześć zadań wymagających rozwiązania problemu obliczeniowego. Dwa spośród nich – zadania: 11. i 31. – osiągnęły poziom wykonania kwalifikujący je do zadań bardzo trudnych. Cztery pozostałe zadania obliczeniowe: 4., 8., 20., 23. okazały się dla zdających trudne.
Wnioski
1. Warto poświęcić czas na ćwiczenie umiejętności formułowania wypowiedzi słownych, dobierania argumentów, dostrzegania zależności przyczynowo - skutkowych. Ważną umiejętnością jest biegłe posługiwanie się językiem symboli, wzorów i równań chemicznych oraz językiem wyrażeń matematycznych. Najważniejsze jest jednak dbanie o to, aby uczniowie rozumieli sens formułowanych stwierdzeń, wielkości i pojęć, którymi się posługują, oraz umieli ocenić poprawność własnych sądów.
2. Można stwierdzić, że maturzyści poprawnie rozwiązują problemy typowe i o małym stopniu złożoności, a gorzej radzą sobie z rozwiązywaniem złożonych problemów oraz
w sytuacjach nietypowych, które wymagają wykorzystania i skojarzenia kilku elementów. Znajomość wzorów i zależności nie idzie w parze z umiejętnością określenia warunków stosowalności praw, z których korzystają zdający.
3. Zdający dobrze odczytywali i analizowali informacje przedstawione w formie prostych tekstów o tematyce chemicznej, wykresów, zestawień danych liczbowych lub wzorów. Zadania, które wymagały dokonania wnikliwej analizy wielu elementów albo syntezy przedstawionych informacji oraz wykonania złożonych czynności intelektualnych, w tym wykazania się zdolnością rozumowania właściwego dla chemii, sprawiły zdającym znacznie większe trudności. Widać wyraźnie, że często nie dostrzegali oni istotnych dla rozwiązania problemu zależności, a jedynie odtwarzali zapamiętane wiadomości
i posługiwali się schematami, których zastosowanie prowadziło do formułowania odpowiedzi nielogicznych i niezgodnych z tematem zadania. Dużą trudność sprawiły zdającym sytuacje nietypowe oraz rozwiązywanie problemów wymagających powiązania
i wykorzystania wiedzy z różnych działów tematycznych chemii. Szczególnie trudne okazało się samodzielne tworzenie informacji.
4. W rozwiązaniach zadań rachunkowych część maturzystów nie potrafiła przedstawić toku rozumowania, wyrazić zależności ilościowych w formie wyrażeń algebraicznych
i uwzględnić stechiometrii równania reakcji. Część z nich wykazała także brak umiejętności oceny poprawności, w tym prawdopodobieństwa, uzyskanego wyniku.
5. Na negatywną ocenę odpowiedzi często miał wpływ brak staranności i precyzji przy zapisie rozwiązania problemu, a także nieumiejętność konstruowania krótkiej i logicznej odpowiedzi, stosowanie zbyt dużych uogólnień i skrótów myślowych, niewłaściwe posługiwanie się terminologią chemiczną, formułowanie odpowiedzi niejasnych, niezrozumiałych lub zawierających elementy poprawne i błędne, popełnianie błędów językowych, które prowadziły do błędów merytorycznych.
opracowała
Małgorzata Kozieł
doradca metodyczny w zakresie chemii